Jak napisać propozycję wydawniczą – instrukcja krok po kroku

Książka już gotowa, beta-czytelnik i korektor skończyli swoją pracę, wydawnictwa (bo mam nadzieję, że nie poprzestajesz na jednym!) wybrane… pozostaje tylko stworzyć genialne materiały, dzięki którym redaktora trafi piorun i ze łzami wzruszenia poprosi Cię, abyś to właśnie w jego wydawnictwie wydał swoją książę. Co w tym trudnego? Chyba wszystko.

Punkt numer 1: Zajrzyj do wytycznych dla autorów

Większość wydawnictw ma swoje wymogi dotyczące propozycji wydawniczych. Mogą się one nieznacznie różnić od tego, co opisuję w tym artykule, dlatego zanim przejdziesz do kolejnych kroków, zajrzyj na stronę wydawnictwa. Możesz szukać pod hasłami „dla autorów”, „propozycja wydawnicza” lub „kontakt”.

Punkt numer 2: Tekst książki

Jak ustaliliśmy we wstępie, to już mamy z głowy, bo książka jest napisana, zredagowana i poprawnie sformatowana (a jeśli to dopiero przed Tobą, zajrzyj do artykułu Po co robić korektę przed wysłaniem książki do wydawnictwa). Pamiętaj tylko, żeby dołączyć swoje dane kontaktowe (imię i nazwisko, adres mailowy, numer telefonu) – możesz to zrobić na stronie tytułowej lub w nagłówku.

Czy wysyłanie fragmentu książki ma sens? Moim zdaniem nie, bo mało które wydawnictwo będzie zainteresowane kotem w worku 🙂

Jaki wybrać format pliku? Na pewno edytowalny. Zazwyczaj będzie to plik w Wordzie lub innym edytorze tekstu. PDF na pewno odpada!

Punkt numer 3: Treść maila

Cel: Zaciekawić odbiorcę

To jest ten moment, kiedy wznosisz się na wyżyny swojej kreatywności i robisz wszystko, aby zaintrygować redaktora, który chwilę wcześniej skończył czytać piątą propozycję tego dnia.

Jak to zrobić?

• Przedstaw się, podaj tytuł i gatunek książki
• Napisz krótko, o czym jest Twój tekst i co go wyróżnia: Jacy są Twoi bohaterowie, z czym się mierzą? Jakie nowe informacje można znaleźć w Twoim poradniku?
• Opisz, jaka jest Twoja książka: rodzaj narracji, zabiegi stylistyczne, konwencja literacka – to potrafi wiele powiedzieć na temat tekstu
• Określ grupę odbiorców
• Jeśli wydawnictwo nie wymaga dołączania biogramu, napisz tu kilka słów o sobie
• Jeżeli planujesz kontynuację swojej książki lub tekst jest już kontynuacją poprzedniej, koniecznie o tym wspomnij
• Jeśli książka wpisuje się w aktualne trendy, zaznacz to – możesz wspomnieć o tytułach, do których nawiązuje – a jeśli jest jedyna w swoim rodzaju, pokaż wydawcy, dlaczego ten temat będzie hitem
• Jeżeli to istotne, napisz o tym, co Cię popchnęło do napisania tej książki
• Dodaj swoje dane kontaktowe.

Czy wystarczy rozwinąć powyższe punkty? Nie! Pamiętaj, że suchymi informacjami nie zaciekawisz redaktora. Napisz to wszystko w intrygujący sposób, zaskocz czymś, nawiąż relację. Nie buduj wiadomości typu „Moja książka mówi o…”, „Mój bohater to…”, „Moja grupa odbiorców to…”. Wysil się trochę, żeby pokazać swój styl. Przecież jesteś pisarzem i umiesz to robić, mam rację? Redaktor będzie chciał znać odpowiedź na to pytanie.

Co wpisać w temacie maila? Najlepiej tytuł i gatunek tekstu.

Punkt numer 4: Streszczenie książki

Cel: przedstawić fabułę – i nic więcej!

Streszczenie to nie miejsce na popisywanie się stylem i kombinowanie. To też nie tekst reklamowy, dlatego nie bój się spojlerować. Jego konstrukcja zależy od gatunku Twojego tekstu.

Jeśli to literatura faktu:

• Wymień w punktach rozdziały lub zagadnienia, które omawiasz w książce
• Jeśli tytuły rozdziałów nie wskazują jasno na ich zawartość, przeformułuj je
• Postaw na konkrety – pisz w sposób jak najbardziej zrozumiały.

Jeśli to beletrystyka:

• Wypisz w punktach wszystko, co się dzieje w książce, łącznie z zakończeniem
• Usuń wątki poboczne i wszystko, co nie jest potrzebne do zrozumienia fabuły
• Połącz wszystko w tekst ciągły
• Usuń wszelkie ozdobniki, które nic nie wprowadzają do fabuły
• Sprawdź, czy wiadomo, kto jest głównym bohaterem i co jest głównym wątkiem.

Dobre streszczenie powinno się zmieścić na jednej, maksymalnie dwóch stronach tekstu znormalizowanego.

Punkt numer 5: Biogram

Cel: pokazać, że jesteś ciekawą i przedsiębiorczą osobą

Uff… to już prawie koniec! Chyba powinno być łatwo, bo przecież kto opisze Cię lepiej niż Ty sam, prawda? Nie zawsze.

Jeśli jesteś prężnie działającym autorem, który napisał już niejedno opowiadanie, wygrał kilka konkursów literackich, prowadzi profil z kilkoma tysiącami obserwujących i przeżył w życiu wielki przełom, który zainspirował go do napisania książki, pewnie będzie Ci całkiem łatwo.

Ale może jesteś tylko zwykłym szarym człowiekiem, który lubi się zaszyć w domu z dobrą książką w ręku i nieśmiało stawia pierwsze kroki w pisarskim świecie. Jesteś kimś, o kim niewiele można powiedzieć… albo tak Ci się tylko wydaje 🙂

Nie wierzę w to, że jest ktoś taki jak nudny autor. Każdy ma w sobie coś, co może zaintrygować. Bo przecież każdy człowiek to historia. Tylko pora przestać oceniać siebie przez pryzmat innych. Twoje zainteresowania nie muszą się objawiać warsztatami, na które chodzisz raz w tygodniu, albo skończonymi studiami. Ciekawe wydarzenie z życia nie musi być tragicznym wypadkiem lub porzuceniem wszystkiego, żeby wyjechać w Bieszczady. Jestem pewna, że jest w Tobie coś fascynującego, nawet jeśli na pierwszy rzut oka tego nie widzisz 🙂 Jak to znaleźć?

Odpowiedz sobie na kilka pytań:

• Na czym spędzasz najwięcej czasu?
• Czym się najbardziej denerwujesz?
• Co Cię relaksuje?
• Jakich ludzi lubisz?
• Co najczęściej jesz i pijesz?
• Dlaczego postanowiłeś lub postanowiłaś napisać książkę?
• Co masz do przekazania światu?
• Gdzie pracujesz?
• Jakie są Twoje plany na przyszłość (te wydawnicze i nie tylko)?

I co? Dalej nie wiesz, co napisać? Jeśli tak, odezwij się do mnie – poszukamy czegoś razem 🙂 A jeśli już wiesz, które informacje będą najciekawsze, zbierz je wszystkie, tworząc około pół strony tekstu napisanego w trzeciej osobie. Najlepiej dodaj do tego swoje zdjęcie – będzie wtedy łatwiej nawiązać z Tobą relację, a poza tym to kolejne miejsce na pokazanie swojej kreatywności. I nie bój się: to nie Top Model 😉

Czy to już wszystko? Zazwyczaj nie

Opisałam tutaj to, co najczęściej składa się na propozycję wydawniczą. Ale jak wspomniałam na początku, poszczególni wydawcy mają swoje własne wymogi. Uzupełnij więc swoją propozycję o wszelkie niezbędne dodatki.

O czym warto pamiętać

Podczas tworzenia propozycji wydawniczej pamiętaj o 3 ważnych zasadach:

1. Każda propozycja powinna odnosić się do konkretnego wydawcy. Nie pisz uniwersalnej wiadomości, którą roześlesz wszystkim. Zastanów się nad tym, które wydawnictwo będzie miało profil zgodny z tematyką Twojej książki. Jeśli to możliwe, podkreśl w propozycji Wasze punkty wspólne.
2. Każda książka jest inna. Zastanów się więc, co będzie największym atutem Twojej i co może przekonać wydawcę. W przypadku literatury faktu czy popularnonaukowej najważniejszy będzie zazwyczaj temat, następnie poziom merytoryczny i dopiero potem jakość tekstu. Z beletrystyką będzie już inaczej: to, jak książka jest napisana, odgrywa równie ważną rolę jak fabuła.
3. Jeśli na którymkolwiek etapie się zablokujesz, daj sobie czas. Odpocznij, wyjdź na spacer, przegadaj to ze znajomym – pamiętaj, że razem jest zawsze łatwiej.

Wszystko gotowe?

Kiedy już zgromadzisz wszystkie elementy, warto pokazać je komuś, kto je oceni. Może to być korektor lub ktoś z grona Twoich bliskich. Pamiętaj, że propozycja wydawnicza to Twój pierwszy kontakt z wydawcą. Warto więc ją dopracować, aby Twoja praca nad książką nie poszła na marne. A kiedy już roześlesz maile, uzbrój się w cierpliwość. Czekanie na odpowiedź trwa najczęściej kilka miesięcy. Do tego czasu pracuj dalej nad swoim warsztatem, pisz kolejne teksty, rozwijaj swoją działalność w sieci. W życiu autora nie ma nic gorszego niż bezczynność 🙂